YEŞİL BİNALARDA İÇ ORTAM KALİTESİ YAKLAŞIMI

Günümüzde oldukça fazla bir çoğunluğun yaşamı kapalı ortamlarda geçmektedir. Bu kapalı ortam bazen bir bina, yapı gibi bir kapalı hacim olurken bazı zamanlarda taşıt gibi lojistiğinin sağlandığı kapalı hacimlerde yer almaktadır.

Artık sosyal hayatın içerisinde insanların tercihlerinin fazlasıyla yöneldiği dış ortamda bulunan mekanlarda bile mahal ısıtma veya soğutmasının ona göre şekillendiği yerler mevcuttur. Hatta ferah anlamının içerisinde özellikle dış ortamla temasın azaldığı ama bulunulan mahalde de yüksek iç hava kalitesiyle bütünleşik bir mekan arzusu vardır. Bundan dolayıdır ki soğuk iklimlerde bile cam cephe tercihleri artmakta, ısıtma yükünün maliyeti göz ardı edilmektedir.

İnsanlar genel olarak günlük yaşantısı içerisinde gündüz vakitlerinde; hastane, depo, okul, endüstriyel tesis veya ofizfis binaları gibi tip binalarda bulunurken akşamları ise konut tipi binalarda hayatını sürdürmektedir. Özellikle günlük çalışma saatleri içerisinde endüstriyel yapı ve yüksek katlı ofis binalarında, dış ortam ile cam açma şeklinde temasın kurulmasına imkan bile tanınmamaktadır. Bundan dolayıdır ki iç ortam kalitesi kavramı karşımıza çıkmaktadır.

Yeşil binalarda iç ortam kalitesi için puanlandırma, başlıklara göre proje kapsamında yerine getirildikçe seviyeler belirtilmektedir.

Bu başlıkların içerisindeki puan dağılımı ise Tablo 1.’deki gibi gerçekleşmektedir:

Çınlama süresinin aşağıdaki tabloya göre değerlerinin sağlanması gerekmektedir.

Tablo 3. Çınlama Süresi Gereksinimi

50’den fazla kişi kapasiteli tüm büyük konferans salonları ve oditoryumlar için, ses güçlendirme ve AV oynatma özelliklerine göre tasarım şekillendirilmelidir.

Gerekirse, ses güçlendirme sistemleri aşağıdaki kriterleri yerine getirmelidir:

Kabul edilebilir anlaşılırlığı sağlamak için kapsama alanı dahilindeki belirlenen noktalarda en az 0.60 bir konuşma iletim endeksi (STI) veya ortak anlaşılabilirlik ölçeği (BDT) notunun en az 0.77 olması gerekmektedir.Minimum 70 dBA ses seviyesine sahip olmalı.Alan boyunca 2000 Hz oktav bandında +/– 3 dB’lik ses seviyesi kapsamı korunmalıdır.

Paneller arası boşluğun arttırılması ile minimum gerekli STC oranı değerlerinin sağlanabilmektedir. Bitişik mahaller arası ses iletiminin gereken değerler arasında kalabilmesi için tasarımda 25 mm ilave hava boşluğu bırakılması yeterli olabilmektedir.

Bu çalışma kapsamında iç mekan kalitesinde önemli yer tutan akustik kavramı, yeşil bina derecelendirme sistemi LEED sertifikasyon sistemi çerçevesince incelenmiştir. Mekan tipine göre yeterli ve uygun seviyede akustik olayının gerçekleşmesi önemlidir. Yeni projelerde, akustik konusu ilave puan olarak isteğe bağlı bir şekilde karşımıza çıkarken özellikle okul projelerinde çınlama süresi ve mimari-inşai ses azaltımı bir ön koşul olarak gerekliliğin yapılması gereklidir. Hastanelerde ise ayrı bir LEED kılavuzu olduğundan kendine has standartları ve puanlandırmaya sahip olduğundan konuşma seviyesi ve akustik malzeme kalitesi ilgili kredi başlığından puan alınabilmesi için önem arz etmektedir.

Sesin mekan içerisinde uygun şekilde net ve kaliteli olması için arka plan ses seviyelerinin kontrolü, özellikle HVAC sistemlerinden doğan sesin gürültü düzeylerinin ve bitişik mahaller ile ses iletiminin kabul edilebilir seviyede olması istenilmektedir.